© BWNW. Bronvermelding: Michiel Vermeulen, Kuiper, Nicolaas Hendrik, in: Biografisch Woordenboek van Nederlandse Wiskundigen URL: http://bronhist.huygens.knaw.nl/INGWebsite/Onderzoek/Projecten/BWNW/lemmata/data/kuipernicolaashendrik [19/02/2018]
Nico Kuiper was 14 jaar lang directeur van het IHES in Bures-sur-Yvette. Als meetkundige is hij vooral bekend van de 'strakke' inbeddingen.
KUIPER, Nicolaas Hendrik, wiskundige (Rotterdam, 28 juni 1920 - Heteren, 12 december 1994). Chevalier de la Legion d'Honneur (1981) en Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw (1985). Zoon van een zeekapitein. Met zijn echtgenote Agnete kreeg hij twee zonen en een dochter.
Nico (Nicolaas) Kuiper werd geboren in Rotterdam als zoon van een zeekapitein op de wilde vaart. Na zijn doctoraal examen wiskunde in 1941 was hij leraar aan de HBS in Dordrecht en in 1946 promoveerde hij aan de Rijksuniversiteit Leiden bij Willem van der Woude op een onderwerp uit de klassieke differentiaalmeetkunde, Onderzoekingen over lijnenmeetkunde. Hij kreeg de kans naar de Verenigde Staten te gaan, eerst naar de University of Michigan waar hij Raoul Bott en diens student Stephen Smale ontmoette, en vervolgens naar het Institute for Advanced Study in Princeton waar hij samenwerkte met Shiing-Shen-Chern.
Gedurende de jaren vijftig van de vorige eeuw doceerde Kuiper aan de Landbouwhogeschool in Wageningen, in het bijzonder de mathematische statistiek, die een belangrijk deel vormt van de daar benodigde wiskunde. Gedurende de jaren zestig was hij hoogleraar zuivere wiskunde aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn onderzoek betrof differentiaalmeetkunde, differentiaaltopologie en algebraïsche topologie.
Een onderwerp waar Kuiper, samen met andere meetkundigen als T.F. Banchoff en W.F. Pohl, wezenlijk aan heeft bijgedragen is de vraag welke oppervlakken, of hoger-dimensionale variëteiten, zogenaamd 'strak' ingebed kunnen worden en in welke dimensies - 'strakke' verzamelingen kunnen gezien worden als een generalisatie van convexe verzamelingen. Daarnaast wist hij, samen met J. Palis en C. Camacho, interessante nieuwe resultaten te bereiken met betrekking tot classificatieproblemen uit de theorie van de dynamische systemen, met name de topologische classificatie van lineaire afbeeldingen en differentiaalvergelijkingen, zowel reëel als complex.
Van 1971 tot 1985 was Kuiper directeur van het prestigieuze Institut des Hautes Etudes Scientifiques in Bures-sur-Yvette, bij Parijs. In deze hoedanigheid oefende hij gezag uit over een grote internationale gemeenschap van onderzoekswiskundigen en stond bekend om zijn bestuurlijke kwaliteiten. In de jaren zeventig had hij tevens een leidende rol bij de International Mathematical Union. Zijn netwerk van internationale wiskundige contacten was buitengewoon omvangrijk.
Kuiper was een van de topwiskundigen van zijn generatie. Hij was diplomatiek, met een innemende persoonlijkheid en gevoel voor humor, en hij zette lijnen van onderzoek uit. In die zin was hij een zeer moderne onderzoeksleider.
Bronnen
B.L. van der Waerden, Levensbericht van Hendrik de Vries. Levensberichten van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen 1953-1954, pp 275-277.
J.G. van der Corput, Wiskunde. In: Geestelijk Nederland 1920-1940 (onder red. van K.F. Proost en J. Romein), deel II, pp 255-291. Uitgeverij Kosmos, Amsterdam-Antwerpen, 1948.
Nieuw Tijdschrift voor Wiskunde, jaargang 41 (1953-1954), pp 297-301 (deze pagina's bevatten een korte levensbeschrijving, een lijst van publicaties, alsmede een bijdrage van C.Faber-Gouwentak).F. Takens, 'Levensbericht N.H. Kuiper', Levensberichten en herdenkingen KNAW, 1995, 53-58.
Thomas F. Banchoff, 'Remembering Nicolaas Kuiper', Tight and Taut Submanifolds 32 (1997), xiii-xvii.
Nicolaas Hendrik Kuiper - IHES
List of Publications - Nicolaas H. Kuiper
Dissertations of Kuiper's doctoral students
Auteur: Michiel Vermeulen
Laatst gewijzigd: mei 2008