Biografisch Woordenboek van Nederland Wiskundigen


Jaap Dijkman werkte de intuïtionistische opvatting van de wiskunde uit in de richting van de waarschijnlijkheidsrekening.

DIJKMAN, Jacobus Gerhardus ('s Graveland, 11 oktober 1920 - Bloemendaal, 10 januari 1992). Gehuwd met Geertruida Adriana Comaita. Uit dit huwelijk werden vier dochters en een zoon geboren.

Jaap Dijkman bezocht de ULO en het Triniteitslyceum te Haarlem. Hij studeerde wis- en natuurkunde aan de Gemeentelijke Universiteit in Amsterdam, waar hij in 1943 het kandidaatsexamen en in 1947 het doctoraalexamen met hoofdvak Wiskunde deed. Hij werkte kort bij Werkspoor Amsterdam en werd in 1948 leraar aan het Coornhertlyceum te Haarlem. In 1952 promoveerde hij aan de Gemeentelijk Universiteit bij prof.dr. A. Heyting op het proefschrift Convergentie en Divergentie in de Intuïtionistische Wiskunde. Van 1954 tot zijn pensioen in 1984 maakte Dijkman carrière aan de Technische Hogeschool, Delft. Hij werd binnengehaald als instructeur, werd in 1958 wetenschappelijk medewerker, in 1963 lector en in 1966 gewoon hoogleraar in de Zuivere en Toegepaste Wiskunde. Hij bleef altijd onderwijsman, ook in zijn bestuurlijke functies. Van 1970 tot 1972 was hij conrector van de Technische Hogeschool, na de bestuurshervorming nog een jaar lid van het College van Bestuur. Hij was mede-oprichter van de Delft University Press. Gedurende tien jaar was hij secretaris van het Wiskundig Genootschap en vervolgens van 1966 tot 1968 voorzitter. Van 1981 tot 1882 was hij President van de European Society for Engineering Education.
Dijkmans wetenschappelijk publicaties bestrijken een drietal gebieden, namelijk intuïtionistische wiskunde, waarschijnlijkheidsrekening en fuzzy sets. Bijzonder was dat hij de intuïtionistische opvatting uitwerkte in de richting van de waarschijnlijkheidsrekening, mede beïnvloed door prof.dr.ir. J.W. Cohen, en Markovketens. Samen met prof.dr.ir. H.W. van Nauta Lemke deed hij onderzoek op het gebied van fuzzy control. Zo eindigde zijn carrière met de in die tijd geheel nieuwe theorie van fuzzy sets.

Publicaties

  • "Einige Sätze über mehrfach negativkonvergente Reihen in der intuitionistischen Mathematik", Indigationes Mathematicae 8 (1946), 532-536.
  • Zeker en onzeker [Openbare les, 21 februari 1964]. Delft: TH, 1964.
  • Laat ons verder spelen [Intreerede, 8 februari 1967]. Delft: TH, 1967.
  • Wiskunde en Onderwijs [Diesrede THD 9 januari 1971] Delft: TH, 1971.
  • Het spel dient verder gespeeld te worden, [Afscheidsrede] Delft: Delft University Press, 1984.
  • "Knowledge based fuzzy control of systems", IEEE Trans. Automat. Control 35(1990), 148-155 [Rhee, F. van der, H.R. van Nauta Lemke, and --].

Auteur: Jan Aarts; Dick Mensch en Ank Voets

Laatst gewijzigd: GA 9 november 2018