© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Sura, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: http://bronhist.huygens.knaw.nl/INGWebsite/Onderzoek/Projecten/DVN/lemmata/data/Sura [13/01/2014]
SURA, ook bekend als Sinte Soter en Soetken (gest. Dordrecht 10-2-1320), beschermheilige van koortslijders, stichtte volgens de legende de Grote Kerk van Dordrecht.
Sura was volgens een vijftiende-eeuwse legende een meisje uit een Dordtse familie. Zij was erg vroom en goed: al het geld dat zij kreeg, gaf ze aan de armen. Tijdens een droom kreeg Sura van de maagd Maria nauwgezette informatie over een kerk die zij moest bouwen. Sura nam drie arbeiders in dienst, die zij betaalde met de drie muntjes – kopkens – die zij in haar beurs had. Iedere dag vond zij drie nieuwe muntjes in haar beurs. De arbeiders dachten daarom dat Sura erg rijk was en vermoordden haar.
De moordenaars werden direct gevangen en ter dood veroordeeld. Bij het vonnis verscheen Sura, met een verse wond in haar hals (‘want haer den hals met een visch-mes afghesteken was’) en bepleitte vrijstelling voor de moordenaars. Zij reisde daarna zelfs met hen naar Rome om bij de paus absolutie te vragen. De mannen gingen na terugkomst weer aan het werk en voltooiden de bouw van de Grote Kerk.
Op de plaats waar Sura was vermoord ontsprong een fontein, ‘zeer gezond voor de gene die met de koorts beladen [: belast] zijn’. Deze bron werd met de reformatie verwoest, maar nog in 1603 klaagde de kerkenraad over het feit dat mensen bij een stenen kring knielden en ‘superstitiën’ bedreven. Volgens De Generale legende der heylighen werd Sura in Dordrecht vereerd onder de naam Soter, gestorven op 10 februari 1320. Hier kan verwarring zijn opgetreden met de Romeinse martelares Soter(is), die haar feestdag op 10 februari heeft.
Literatuur
- H. Rosweydus en P. Ribadeneira, Generale legende der heylighen (Antwerpen 1619) 358.
- Augustus Wichmans, Brabantia Mariana (Antwerpen 1632) 219.
- Matthys Balen Jzn., Beschryvinge der stad Dordrecht (Dordrecht 1677) 83.
- L.C. Spoorman, ‘De O.L. Vrouwekerk van Dordrecht en S. Sura’, Bijdragen voor de Geschiedenis van het Bisdom Haarlem 4 (1876) 381-393.
- J.A.F. Kroonenburg, Neerlands heiligen in de Middeleeuwen 2 (Amsterdam 1899) 128-139.
- Jan van Herwaarden e.a., Geschiedenis van Dordrecht tot 1572 (Hilversum 1996) 302-306, 395.
- Ruben A. Komen, Bèèh ...! Groot Dordts verhalenboek (Bedum 2005) 118-122.
- Gerrit Verhoeven, ‘Dordrecht, H. Sura’, in: Bedevaartplaatsen in Nederland, op: http://www.meertens.knaw.nl.
Illustratie
S. Sura; afgebeeld bij de maand februari in Rosweydus en Ribadineira, Generale legende der heylighen op: http://www.meertens.knaw.nl.
Redactie
laatst gewijzigd: 13/01/2014