© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Kees Kuiken, Korf, Annie Henny, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: http://bronhist.huygens.knaw.nl/INGWebsite/Onderzoek/Projecten/DVN/lemmata/data/Korf [01/09/2017]
KORF, Annie Henny vooral bekend als Annie Brouwer-Korf (geb. Groningen 19-7-1946 – gest. Utrecht 17-5-2017), juriste en bestuurster. Dochter van Harm Jan Korf (1905-1978), hoofdonderwijzer, en Jantien Oostra (1907-?). Annie Korf trouwde op 27-10-1972 in Haren met Hans M.D. Brouwer (geb. 1946), socioloog. Uit dit huwelijk werden 1 dochter en 1 zoon geboren.
Annie
Korf groeide op in een sociaal-democratisch onderwijzersgezin in Groningen.
Haar beide ouders waren van Drentse boerenkomaf. Ze zat op het Predinius Gymnasium
(alfa) en ging erna rechten studeren in Groningen, met als hoofdvakken: strafrecht
en sociaal recht. In haar studententijd werd ze lid van de Partij van de Arbeid
(PvdA). Na haar afstuderen (1970) werd ze juridisch medewerker en in 1975 afdelingshoofd
rechtspositiezaken bij het Academisch Ziekenhuis Groningen. In 1972 trouwde ze
met de socioloog Hans Brouwer. Ze kregen twee kinderen: Simone en Thijs. Toen
haar man in 1977 een aanstelling in Nijmegen kreeg, verhuisde ze mee, maar bleef
nog een paar maanden in dienst van het Groningse ziekenhuis om haar
werkzaamheden af te ronden.
Op de ochtend van 23 mei 1977 – ze was toen drie maanden zwanger van haar eerste kind – werd de trein naar Groningen waarin Brouwer-Korf zat, bij De Punt gekaapt door gewapende Molukkers. Op 6 juni, vijf dagen voor het einde van de kaping, werd ze vrijgelaten. Daarna besloot ze haar juridische loopbaan te verruilen voor de politiek. In 1978 werd ze gekozen als gemeenteraadslid in Nijmegen. Na haar herverkiezing in 1982 werd ze wethouder van sociale zaken en welzijn en vanaf 1986 tevens locoburgemeester. Haar politieke werk combineerde ze met talrijke bestuursfuncties. Zo zat ze rond 1988 in het bestuur van de NOS en was ze vanaf 1989 voorzitter van de Nederlandse Federatie van Reclasseringsverenigingen.
Burgemeesterscarrière
Brouwer-Korf solliciteerde in 1989 met succes naar het burgemeesterschap van Zutphen. Haar bekendste wapenfeit in Zutphen was het behoud van landelijke justitiële diensten zoals het Studiecentrum Rechtspleging voor de stad. Dat ze in 1993 werd geopereerd aan borstkanker, hield ze stil. In 1994 verruilde ze het burgemeesterschap van Zutphen voor dat van Amersfoort. Daar was haar grootste opdracht de vernieuwing van de binnenstad die al in 1984 in gang was gezet en zich voortsleepte. Het ‘centrale stadsgebied’ tussen station en stadhuis kreeg tijdens haar ambtsperiode een radicaal nieuw aanzien. Ze tekende ook voor bestuurlijke vernieuwing. De nieuwe wijk Vathorst werd een voorbeeld van publiek-private samenwerking. Haar motto in de Amersfoortse raad was: ‘Mensen maken de stad’.
In 1999 werd de naam van Brouwer-Korf genoemd voor het burgemeesterschap van Rotterdam, maar het werd VVD-er Ivo Opstelten, de toenmalige burgemeester van Utrecht. Brouwer-Korf solliciteerde vervolgens met succes op diens positie in Utrecht, al ging haar benoeming met de nodige onrust gepaard. Ondanks het feit dat de Commissaris van de Koningin (D66) – tegen het voorstel van de Utrechtse Vertrouwenscommissie in – haar op 2 had gezet en oud-staatssecretaris Jacob Kohnstamm (D’66) op 1, werd zij toch benoemd.
Met Brouwer-Korf kreeg Utrecht niet alleen een ervaren burgemeester maar ook een bestuurlijke zwaargewicht. Ze was inmiddels onder meer vicevoorzitter van de Nederlandse Vereniging van Gemeenten (VNG) en secretaris van het landelijke bestuur van de PvdA. Als commissaris van Shell Nederland had ze in 1995 duidelijk stelling genomen met uitspraken over de milieuschade die het afzinken van olieplatform Brent Spar zou aanrichten.
Hoog Catharijne
Het lag voor de hand dat Brouwer-Korf haar Amersfoortse stadsvernieuwingservaring zou inzetten voor het Utrecht City Project, dat het gebied rondom winkelcentrum Hoog Catharijne gebruiksvriendelijker, overzichtelijker en veiliger moest maken. Brouwer-Korf kreeg al bij haar aantreden te maken met verzet vanuit de lokale partij Leefbaar Utrecht, die bij tussentijdse verkiezingen in het jaar 2000 de grootste raadsfractie werd. Onder regie van Brouwer-Korf werd het project daarna van zijn scherpste kanten ontdaan. Zo werd het plan van een 140 meter hoge woontoren geschrapt en kwam er in 2006 een geheel nieuw ‘Masterplan Stationsgebied’.
Eind 2007 nam Brouwer-Korf als burgemeester afscheid van de gemeente Utrecht. Ze bleef er wel wonen. Van 2008 tot 2013 was ze lid van de landelijke Onderzoeksraad voor Veiligheid – daarvoor was ze al lid geweest van de voorloper van deze raad. Brouwer-Korf onderzocht onder meer de rampzalige ontploffing van een chemische fabriek in Moerdijk in 2011. Ze was er vooral trots op dat de onafhankelijke Onderzoeksraad in hetzelfde jaar het bejaarde brugwachtersechtpaar van de defecte Ketelbrug kon vrijpleiten van menselijke fouten bij de bediening van de brug. ‘Het geeft me een warm gevoel als je de waarheid dan boven tafel krijgt’, zei ze in 2013 (gecit. Van Sluis).
In augustus 2006 berichtte Teletekst dat Annie Brouwer-Korf was overleden. Het bleek een misverstand, maar ze was op dat moment wel opgenomen op de intensive care vanwege een legionellabesmetting. Later dat jaar volgde een longembolie. In mei 2007 werd bovendien opnieuw kanker bij haar vastgesteld. Op 17 mei 2017 overleed Annie Brouwer-Korf in haar woonplaats Utrecht aan de gevolgen van kanker, zeventig jaar oud. Tijdens een rouwdienst in de Utrechtse Nicolaïkerk noemde PvdA-voorzitter Hans Spekman haar ‘een burgemeester van iedereen’ die de stad zelfvertrouwen gaf. Zangeres Denise Jannah zong Pearl’s a Singer – het lied dat de Molukse treinkapers in 1977 urenlang hadden gedraaid.
Reputatie
Annie Brouwer-Korf was in april 2005 benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Twee jaar later ontving ze van de organisatie van het Midzomergracht Festival, een stichting voor homo-emancipatie, een onderscheiding die daarna de naam ‘Annie Brouwer-Korfprijs’ kreeg. Ze had zich jarenlang ingezet voor de emancipatie en veiligheid van homo-, bi-, trans- en interseksuelen. In Amersfoort is het Annie Brouwerplantsoen naar haar genoemd.
Naslagwerken
PDC.
Literatuur
- ‘Annie Brouwer-Korf (52) burgemeester van Utrecht’, Trouw 26-6-1999.
- ‘Annie Brouwer over de treinkaping bij de Punt’, aflevering van de EO tv-serie Waar was u toen?, 22-7-2006.
- Bas van Sluis, ‘Altijd het hoofd koel’, Dagblad van het Noorden 2-3-2013.
- Nieuwsredactie RTV Utrecht, ‘Pas als jullie mij vergeten, ben ik echt dood’, 23-5-2017.
- Coen Verbraak, Wij willen leven! Veertig jaar na de Molukse kaping (2017) [tv-documentaire].
- Arjan Klaver, ‘Mensen maken de stad’, De Stad Amersfoort 24-5-2017.
- Jutta Chorus, ‘Schreeuwers konden haar niet verjagen’, NRC Handelsblad 3-6-2017.
Illustratie
Annie Brouwer-Korf, door Marco Hofsté, 2007.
Auteur: Kees Kuiken
laatst gewijzigd: 01/09/2017